Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης βρίσκεται στον οικισμό Παλαιόπολη, σε απόσταση περίπου 6-7 χιλιομέτρων από την Καμαριώτισσα, στη βόρεια πλευρά του νησιού, κοντά στη θάλασσα. Η κατασκευή του μουσείου ξεκίνησε το 1939 και ολοκληρώθηκε το 1955, χάρη στη συνεισφορά της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών
Μετά την πλήρη ανακαίνισή του το 2024, το μουσείο αποτελεί πλέον κορυφαίο προορισμό για τους λάτρεις της ιστορίας και του πολιτισμού, παρουσιάζοντας εκθέματα που καλύπτουν τη μακρά ιστορία της Σαμοθράκης, από τη Μέση Νεολιθική Εποχή έως τους Νεότερους Χρόνους. Η πρόσφατη ανακαίνιση του περιλάμβανε την αποκατάσταση του ιστορικού κτηρίου και τη δημιουργία σύγχρονων εκθεσιακών χώρων. Η νέα έκθεση είναι οργανωμένη σε πέντε θεματικές αίθουσες και ένα αίθριο.
Αίθουσα Α: Αρχιτεκτονικές αποκαταστάσεις κτιρίων του Ιερού των Μεγάλων Θεών.
Η Αίθουσα Α παρουσιάζει αναστηλωμένα τμήματα τριών σημαντικών δωρικών κτιρίων του Ιερού των Μεγάλων Θεών: Την Θόλο της Αρσινόης Β', το Ἱερόν και την Αυλή του Βωμού.
Η Θόλος, ένα από τα εντυπωσιακότερα ελληνιστικά κτίρια, ανεγέρθηκε μεταξύ 288-270 π.Χ. από τη βασίλισσα Αρσινόη Β’, με εντυπωσιακή αρχιτεκτονική που περιλάμβανε Δωρικούς ημίπεσσους εξωτερικά και Κορινθιακούς ημικίονες εσωτερικά, καθώς και πλούσια διακόσμηση.
Το Ἱερόν, κατασκευασμένο στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ., ξεχωρίζει για τη μαρμάρινη γλυπτή διακόσμηση και τον περίτεχνο σχεδιασμό του, ενώ η Αυλή του Βωμού, με τη μαρμάρινη κιονοστοιχία της, περιβάλλει έναν μνημειακό βωμό αφιερωμένο στους Μεγάλους Θεούς.
Αίθουσα Β: Αφιερωμένη στην αρχαία πόλη και τις νεκροπόλεις της.
Η Αίθουσα Β είναι αφιερωμένη στην αρχαία πόλη της Σαμοθράκης και τις νεκροπόλεις της, παρουσιάζοντας ευρήματα από τις περιορισμένες ανασκαφές της πόλης και κυρίως από τη Νότια Νεκρόπολη, η οποία υπήρξε το σημαντικότερο και μακροβιότερο νεκροταφείο της περιοχής.
Εκτίθενται επίσης ευρήματα από τη Βόρεια Νεκρόπολη, που περιλαμβάνουν τάφους διαφορετικών τύπων και περιόδων (6ος αι. π.Χ. - 1ος αι. μ.Χ.), καθώς και νομίσματα της Σαμοθράκης, όπως σπάνιες αργυρές εκδόσεις και χάλκινα νομίσματα με παραστάσεις θεών και πλοίων.
Η αρχαία πόλη, που συνδέεται με την Ιερά Οδό προς το Ιερό των Μεγάλων Θεών, παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη, με ίχνη κατοίκησης από την Αρχαϊκή έως και τη Βυζαντινή περίοδο.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης παρουσιάζει μια σπουδαία συλλογή αρχαιολογικών θησαυρών που αντανακλούν τον πολιτισμό και την ιστορία της αρχαίας περιοχής της Σαμοθράκης.
Αίθουσα Γ – Συγκρότημα Εισόδου Ανατολικού Λόφου
Η Αίθουσα Γ παρουσιάζει τα μνημεία του συγκροτήματος εισόδου στον Ανατολικό Λόφο, που για αιώνες αποτελούσε το κατώφλι προς την καρδιά του Ιερού.
Εδώ συγκεντρώνονταν οι υποψήφιοι μύστες για την προετοιμασία των μυητικών τελετουργιών και οι μυημένοι για να αναλογιστούν την εμπειρία τους.
Τα εκθέματα περιλαμβάνουν τον Θεατρικό Κύκλο, τόπο καθαρτηρίων τελετουργιών, και τις Εξέδρες Μνημείων με αναθήματα και γλυπτά.
Το Ανάθημα Φιλίππου Γ΄και Αλεξάνδρου Δ΄, ένα εμβληματικό Δωρικό κτίριο, υπογραμμίζει τη μακεδονική αρχιτεκτονική παράδοση. Η αίθουσα αναδεικνύει τον κομβικό ρόλο του συγκροτήματος στην πορεία προς το ιερό και τη σύνδεσή του με τις τελετουργίες των Μεγάλων Θεών.
Στο αίθριο μεταξύ των Αιθουσών Γ και Δ εκτίθενται επιγραφές.
Η επιλογή των επιγραφικών κειμένων στο Αίθριο Αρχαιολογικού μουσείου στη Σαμοθράκη περιλαμβάνει κυρίως καταλόγους μυστών και εποπτών, αναθηματικές επιγραφές, καθώς και ψηφίσματα που αναφέρονται σε βασιλείς και πόλεις.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι αναθηματικές επιγραφές του Κοινού των Θεσσαλών και η βάση αγάλματος του Φιλίππου Ε΄. Οι κατάλογοι μυστών, οι οποίοι χρονολογούνται από το 180 π.Χ. έως το 186 μ.Χ., προσφέρουν πληροφορίες για την κοινωνική θέση και τη συμμετοχή των μυημένων στα Μυστήρια της Σαμοθράκης, που θεωρούνταν ότι εξασφάλιζαν προστασία και ασφάλεια, ιδίως στα θαλασσινά ταξίδια.
Η Αίθουσα Δ: Μυστηριακή Λατρεία
Στην Αίθουσα Δ εκτίθενται αναθήματα, ευρήματα και αρχιτεκτονικά στοιχεία από κτίρια μυστηριακής λατρείας, όπως η Αίθουσα Τελετουργικού Χορού και το Ἱερόν, καθώς και αντικείμενα από τον Δυτικό Λόφο, όπου στεγάζονταν και φιλοξενούνταν οι μυημένοι.
Η μυητική διαδικασία, κεντρικό στοιχείο των μυστηρίων, περιλάμβανε καθαρτήρια τελετή και κορυφωνόταν με την εμφάνιση ιερού φωτός, συχνά συνδεόμενη με τον γάμο του Κάδμου και της Ἁρμονίας. Οι ανασκαφές έχουν αποκαλύψει μαγικά αντικείμενα, όπως σιδερένια δαχτυλίδια και λυχνάρια, ενώ η Αίθουσα Τελετουργικού Χορού, κατασκευασμένη από Θασίτικο μάρμαρο, παρουσιάζει ζωφόρο με πομπή χορευτριών. Επιπλέον, η συνύπαρξη Θρακών και Ελλήνων τεκμηριώνεται από επιγραφές και ευρήματα, αναδεικνύοντας τη διαχρονική ιερότητα του χώρου.
Αίθουσα Ε: Ευρήματα από διάφορες θέσεις του νησιού, από τη Μέση Νεολιθική έως τους Νεότερους Χρόνους.
Η Αίθουσα Ε του Μουσείου Σαμοθράκης αναδεικνύει την πολιτιστική πορεία του νησιού από την προϊστορική εποχή μέχρι τον 20ό αιώνα, με ευρήματα από τον οικισμό του Μικρού Βουνού, την ακρόπολη του Βρυχού, τα υπαίθρια ιερά της Βενδῖδος-Αρτέμιδος και Κυβέλης, καθώς και από τα εργαστήρια κεραμικής στα Κεραμιδαριά.
Εκτίθενται αντικείμενα που μαρτυρούν την παρουσία μινωικών και θρακικών πολιτισμών, καθώς και την ανάπτυξη εμπορικών και θρησκευτικών δραστηριοτήτων, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της αρχαιολογικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Σαμοθράκης.
Σημαντικά Εκθέματα
Ωράριο και Εισιτήρια
Θερινή Περίοδος(1/4 - 31/10, 08:00 - 20:00, επτά ημέρες την εβδομάδα.
Εισιτήρια: Κανονικό: 6€ / Μειωμένο: 3€.
Στην τιμή περιλαμβάνεται και η επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο του Ιερού των Μεγάλων Θεών. Χειμερινή Περίοδος
(1/11 - 31/3): 08:30 - 15:30, Δευτέρα και Τρίτη κλειστά.
Εισιτήριο: 3€ (μειωμένο για όλους κατά τη χειμερινή περίοδο).
Στην τιμή περιλαμβάνεται η επίσκεψη στον Αρχαιολογικό Χώρο του Ιερού των Μεγάλων Θεών.
Σημείωση: Ελέγξτε τις ώρες λειτουργίας πριν την επίσκεψη.
Τηλέφωνο Αρχαιολογικού Μουσείου Σαμοθράκης: (+30) 2551041474.
